Czerstwy wrzesień

Czerstwy wrzesień

6 września 1939 roku, Wojsko Polskie już szósty dzień toczy ciężkie walki, próbując spowolnić marsz Wermachtu w głąb płonącej Ojczyzny. Na całej długości frontu, polskie armie cofają się, by osiągnąć linie Wisły i Sanu. Poważnym utrudnieniem są rzesze uchodźców, blokujący drogi przemarszu wojsk. Niemieccy lotnicy traktują je jak naziemne cele ćwiczebne. Nawet myśliwce stanowiące osłonę bombowców korzystają z ogólnego przyzwolenia i chętnie opróżniają magazynki strzelając długimi seriami do nieuzbrojonej ludności cywilnej.

 
DETAIL

Willa pod Zwariowaną Gwiazdą

Warszawskie zoo, zaraz po otwarciu w 1928 roku, stało się jednym z najważniejszych ogrodów zoologicznych w Europie. Wielkim wydarzeniem na jego terenie były narodziny słonicy Tuzinki (córki Kasi i Jasia). Ssak, który przyszedł na świat w 1937 roku był jednym z nielicznych urodzonych w niewoli. Tuzinka bardzo szybko stała się ulubienicą warszawiaków.

 
DETAIL

Żołnierska powinność

Dowódca Floty Cesarstwa Japonii, admirał Isoroku Yamamoto, otrzymawszy rozkaz uderzenia na amerykańską Flotę Pacyfiku w Pearl Harbor, miał powiedzieć: „Będę walczył jak szalony przez pierwszych 6 do 12 miesięcy wojny przeciw USA i Brytyjczykom. Osiągnę nieprzerwane pasmo sukcesów. Ale jeśli wojna przedłuży się do 2–3 lat: nie mam pewności co do naszego ostatecznego zwycięstwa”. Jeśli tak powiedział: było to proroctwo, którego spełnienia nie dożył. A nawet jeśli nie, to przyszłego przeciwnika znał doskonale, dzięki studiom na Uniwersytecie Harvarda i podróżom po USA. Szczególnie zapamiętał rozciągające się po horyzont pola naftowe Teksasu. To, co Japonia musiała sprowadzać z bardzo daleka, Amerykanie mieli u siebie w nadmiarze.

 
DETAIL

Kawaleria znowu ruszyła!

„Dziś po południu zarządzono ogólną mobilizację w Wielkiej Brytanii i Francji, po tym, gdy okazało się, że Niemcy najechały Polskę i zbombardowały wiele miast, w tym Warszawę” – donosiła 1 września 1939 r. brytyjska gazeta „The Evening News”. Z artykułu opublikowanego na pierwszej stronie wynikało, że do mobilizacji przystąpiła w tym czasie również… Szwajcaria.

 
DETAIL

Nasi wkraczają do III Rzeszy

2 września 1939 r. polscy ułani zostali przywitani we wsi Święciechowa flagami i transparentami ze swastykami. Lokalni Niemcy byli przekonani, że z zachodu nadejść mogą jedynie oddziały Wehrmachtu. Nie wiedzieli, że zaledwie kilka godzin wcześniej Wojsko Polskie zaatakowało przygraniczne miejscowości na terytorium III Rzeszy!

 
DETAIL

1 września zapomniałem…

Józef Unrug (a właściwie von Unruh) urodził się 7 października 1884 roku w Brandenburgu. W 1904 roku rozpoczął służbę w Kaiserliche Marine, a podczas I wojny światowej był dowódcą m.in. łodzi podwodnych. Później wstąpił do odrodzonej polskiej Marynarki Wojennej, gdzie był pokładowym oficerem okrętów podwodnych.

 
DETAIL

Ideologiczne burzenie i kastrowanie zabytków

Ostatni dzień pierwszego miesiąca powstania, jego trzydziesty pierwszy dzień. W planach dowództwa AK powstanie miało trwać kilka dni. Warszawę miano odbić wycofującym się nazistom, a władze cywilne i wojskowe Polskiego Państwa Podziemnego miały oficjalnie powitać oddziały sowieckie, jako gospodarze samodzielnie wyzwolonej stolicy. Wbrew owym planom, 31 sierpnia 1944 roku, powstańcy podjęli w nocy nieudaną próbę połączenia Śródmieścia z upadającym Starym Miastem.

 
DETAIL

Za wolność waszą i naszą

W czasie Powstania Warszawskiego u boku Polaków walczyli przedstawiciele kilkunastu nacji. Cudzoziemcy w szeregach AK pochodzili nie tylko z Europy, ale także z Azji i Afryki. Wśród nich znaleźli się m.in. dezerterzy z armii niemieckiej. Jednym z nich był pilot Luftwaffe Willy Lampe, który uczył polskich żołnierzy obsługi broni zdobytej od SS i Wehrmachtu.

 
DETAIL

Na czarną śmierć czerwona zaraza

Dwudziestego dziewiątego dnia powstania warszawskiego, 29 sierpnia 1944 roku, poeta-powstaniec Józef Szczepański – zainspirowany hukiem zbliżającego się frontu radzieckiego – napisał wiersz „Czerwona zaraza”. W okresie stalinowskim był jednym ze sztandarowych utworów opozycji antykomunistycznej w Polsce.

 
DETAIL

Reduta PWPW

Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych zapisała się w historii Warszawy jako jedna z najważniejszych redut powstańczych Starego Miasta. Po wybuchu Powstania Warszawskiego pracownicy Wytwórni wydarli budynek z rąk Niemców, a następnie bronili go przez 27 dni. Dla powstańców był to ważny punkt strategiczny. Znajdowały się tam niemieckie magazyny z odzieżą i żywnością, z których zaopatrywano w prowiant zarówno oddziały powstańcze, jak i ludność cywilną.

 
DETAIL