Sąd Boży nad Krakowem
Powiew wiatru w wakacje daje uczucie ulgi i miłego chłodu, ale 18 lipca 1850 roku letni podmuch tylko potęgował rozmiar – jak go niektórzy nazwali – Sądu Bożego. Z ulic dobiegał trzask, krzyk i lament ludzi, a dym roznosił się nad całym Krakowem. Dla mieszkańców był to koniec świata – miasto trawił ogromny pożar.
Polacy w Hiszpanii woleli komunistów
Wojna domowa w Hiszpanii, podczas której siły wspierające lewicowy rząd toczyły bratobójczą walkę z prawicowymi rebeliantami, jest przez niektórych uważana za preludium II wojny światowej.
I odwrotnie
Oto jedno z zastosowań historii: to, co jest, to efekt tego, co było. Sęk w tym, by właściwie określić ‘co było’. Np.: nie jest tak, że w powstaniu w getcie warszawskim (1943) walczyli tylko Żydzi, a w Powstaniu Warszawskim tylko Polacy.
Polacy w Bośni
Podczas II wojny światowej na Bałkanach powstało zależne od Niemiec i Włoch Niepodległe Państwo Chorwackie, obejmujące swym zasięgiem tereny dzisiejszej Chorwacji i Bośni. Na jego czele stali fanatyczni ustasze, którzy w brutalny sposób mordowali Serbów, Żydów i Cyganów. Regularnie dochodziło też do krwawych konfliktów pomiędzy Chorwatami i serbskimi czetnikami.
Ofiara marzeń
Rozważania na temat podróży kosmicznych zaczęły pojawiać się już na początku XX w. Jednym z teoretyków, który w tym celu chciał zastosowania rakiet nośnych był rosyjski uczony polskiego pochodzenia Konstantin Ciołkowski, który w 1903 r. opublikował pracę zatytułowaną „Eksploracja przestrzeni kosmicznej dzięki urządzeniom odrzutowym”.
Cud lubelski
Dnia 1 lipca 1949 r. papież Pius XII zdecydował się zlecić Świętemu Oficjum przygotowanie oświadczenia, z którego wynikało że „każdy kto przyznaje się do nauki materialistycznego i antychrześcijańskiego komunizmu oraz wstępuje do komunistycznej partii, ściąga na siebie karę ekskomuniki”.
Od Sasa do Lasa
Powiedzenie „od Sasa do Lasa” jest jednym z najbardziej znanych polskich frazeologizmów, odnoszącym się do wojny domowej z początku XVIII w. W latach 1704-1710 trwał konflikt zwolenników króla Augusta II Mocnego z dynastii saskiej z popieranym przez Szwecję Stanisławem Leszczyńskim.
Pływająca wieś
Wśród znanych dowcipów o Rosji są takie: ‘odwiedź Rosję, zanim ona odwiedzi ciebie’ albo ‘miłość do Rosji rośnie wraz z oddaleniem od niej’. Jeden z faworytów carycy Katarzyny Wielkiej, Potiomkin, chciał na niej zrobić wrażenie.
Plutonowy Zych
10 lipca 1898 roku, w Brzezinach Wielkich, nieopodal Częstochowy urodził się Roman Zych.
Gdy dorósł, został górnikiem, lecz to nie w czasie szychty dowiódł swojego bohaterstwa.
Świeżo po odzyskaniu niepodległości, w lutym 1919 roku trafił na białoruski front wraz z 9 Pułkiem Artylerii Polowej.
Nec temere, nec timide
Dewiza Gdańska to „Ani zuchwale, ani bojaźliwie”. Jego strategiczne położenie u ujścia Wisły do Bałtyku predestynowało miasto do bardzo ważnej roli w dziejach oraz wiązało się zarówno z dostatkiem jak i nieszczęściem.