W całości po polsku

W całości po polsku

,,Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj” – sentencja wypowiedziana przez rycerza Boguchwała do żony, gdy ta mełła ziarno, została zapisana w 1270 roku w ,,Księdze Henrykowskiej” i stała się pierwszym polskim zdaniem utrwalonym na papierze. Z kolei pierwszym dłuższym tekstem napisanym w języku polskim są słowa pieśni ,,Bogurodzica”. 4 stycznia 1729 roku drukarnia zakonu pijarów wydała pierwszy numer gazety „Nowiny Polskie” w całości po polsku.

Tytuł ukazywał się raz w tygodniu. Jego nakład wahał się między 500 a 1000 egzemplarzy. Opłaceni informatorzy, urzędnicy lub po prostu ludzie, którzy mieli nadzieję na druk swojej historii, systematycznie dostarczali informacje do redakcji pisma, które ukazywało się do 1760 roku. Poza komentowaniem bieżącej polityki gazeta informowała między innymi o uroczystościach ślubnych na dworze królewskim czy życiu towarzyskim i podróżach wyższych sfer. Może to przywodzić na myśl współczesne brukowce, ale w czasach saskich kurier był jednym z nielicznych wydawnictw w języku polskim, utrzymanych na dobrym poziomie edytorskim i zajmujących się popularyzacją wiedzy. Dzięki rozwojowi poczty tytuł przemianowany w 1730 roku na ,,Kurier Polski” był rozpowszechniany w całej Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Jednak z uwagi na uwarunkowania komunikacyjne, a często też pogodowe, litewski odbiorca mógł cieszyć się z lektury średnio po ośmiu dniach od wydania danego numeru.

Nie obeszło się bez cenzury. W związku z polityką informacyjną dworu, różne artykuły musiały być ostatecznie zaakceptowane przez władze kościelne bądź uniwersyteckie, a także przez samego króla Augusta II Mocnego.